Op een hoogte van 100 meter boven de Guadalhorce rivier in het Spaanse Andalusië kronkelt de El Caminito del Rey, ooit een van de gevaarlijkste wandelpaden ter wereld, of ook wel het Koningspad.
Na een grondige renovatie is het wandelpad weer volledig veilig en loop je via een mooi aangelegd (houten) pad langs de steile rotswanden van de prachtige El Chorro kloof. Ben je op rondreis door Andalusië, heb je geen hoogtevrees en ben je wel in voor een leuke wandeling? Dan is de El Caminito del Rey absoluut een aanrader. Vind hier alle praktische informatie die je nodig hebt voor deze spectaculaire wandeling.
De El Caminito del Rey is een wandelpad van een kleine 3km lang (exclusief de toegangspaden), welke dwars door de prachtige El Chorro kloof loopt.
Je zou denken dat de El Caminito del Rey een aangelegd wandelpad is om deze kloof te bekijken. Het wandelpad is echter van oorsprong geen wandelroute, maar een pad wat begin 1900 speciaal werd gebouwd om de destijds te realiseren waterkrachtcentrales bij de Chorro en de Gaitanejo watervallen makkelijker bereikbaar te maken voor arbeiders en materiaal.
Het pad droeg destijds nog niet de naam El Caminito del Rey, zoals we deze nu kennen. Pas nadat in 1921 King Alfonso XIII het pad gebruikte om naar Conde del Guadalhorce te lopen en aldaar de officiële opening van deze dam te verrichten, werd het pad omgedoopt tot het Koningspad: El Caminito del Rey.
In de loop der tijd raakte het pad, mede doordat het niet meer werd onderhouden, helaas sterk in verval en brokkelde het betonnen pad langzaam af. Ondanks dat het wandelpad in gevaarlijke staat was en nauwelijks leuningen meer bevatte, weerhield het diverse avonturiers er niet van om het Koningspad te blijven ontdekken.
Zelfs toen in 1992 het pad officieel werd gesloten, de start van de wandeling werd gesloopt en er boetes tot maximaal EUR 6000 werden opgelegd, bleven diverse waaghalzen “het gevaarlijkste wandelpad ter wereld” trotseren. Al klimmend, klauterend en balancerend op de overgebleven smalle metalen balken en gaten in het betonnen pad ontwijkend. Helaas met enkele doden tot gevolg.
Uiteindelijk kwam de lokale overheid in Andalusië in 2006 met het plan om het wandelpad grondig te renoveren en startte men in 2014 met de renovatie. Met behulp van helikopters en ervaren alpinisten werd het wandelpad langzaam maar zeker opgeknapt en veilig gemaakt, waarop het in maart 2015 haar deuren officieel opende voor bezoekers.
Je kan nu weer volkomen veilig deze wandeling maken en genieten van dit mooie stukje natuur in Zuid-Spanje.
Nieuwsgierig naar hoe het pad eruit zag voor de renovatie? Check dan deze video.
Waar ligt de El Caminito del Rey?
De El Caminito del Rey ligt op 62km ten noordwesten van Málaga in Andalusië, Zuid-Spanje.
Hoe lang duurt de wandeling?
De El Caminito del Rey is, inclusief de toegangspaden, 7,7km lang en de wandeling duurt in totaal zo’n 3-4 uur.
De totale tijd van 3-4 uur klinkt misschien lang voor een kleine 8 kilometer, maar ik kan je verzekeren dat je onderweg regelmatig zal stoppen om dit mooie stukje natuur te bekijken en vast te leggen. Neem dan ook zeker je tijd.
Route van de wandeling
Het Koningspad, oftewel de El Caminito del Rey, is een lineaire wandeling, wat inhoudt in dat je start op punt a en eindigt bij punt b. Je kan de wandeling daarbij alleen starten vanaf de noordkant, vanaf restaurant El Kiosko. Benieuwd wat je onderweg gaat zien? Lees dan snel verder.
1. Restaurant El Kiosko
Rondom restaurant El Kiosko kan je je auto parkeren, stopt de shuttlebus, zijn er toiletten aanwezig en kan je er terecht voor wat te eten of drinken voor of na je wandeling. Hier vind je tevens de twee toegangspaden tot de El Caminito del Rey. Het ene toegangspad is 2,7km lang en begint rechts van restaurant El Kiosko.
Het andere toegangspad ligt op 250m lopen vanaf restaurant El Kiosko in de richting van de betaalde parkeerplaats (aan je linkerhand) en start met een klein stukje wandelen door een voetgangerstunnel.
Beide toegangspaden komen uit bij de officiële ingang van de El Caminito del Rey. Na nog een laatste toiletstop en controle van je toegangskaartje, word je voorzien van een verplichte helm (inclusief haarnetje voor de hygiëne) en ben je klaar om te gaan.
2. Gaitanejo Gorge
Nadat je de Gaitanejo Dam bent gepasseerd, loop je via een aantal trappen naar beneden richting de eerste kloof: de nauwe Gaitanejo Gorge.
Zeker wanneer de zon precies door de kloof en over de steile rotswanden schijnt, word je zodra je beneden komt getrakteerd op een waanzinnig uitzicht op deze slechts 10 meter brede kloof en de start van de prachtig aangelegde houten boardwalk!
3. Marmitas’ of ‘Cambutas
Een kleine 50 meter na de start van de boardwalk is het niet alleen de moeite waard om even te stoppen en de hoge rotswanden te bewonderen. Je vind er tevens marmitas of cambutas (kookpotten). Dit zijn door erosie uitgesleten gaten, welke goed zichtbaar zijn op de bodem van dit gedeelte van de kloof. Vanaf het kleine uitzichtpunt kan je de “kookpotten” van bovenaf goed en veilig bekijken.
4. Soto
Zodra je de Gaitanejo Gorge verlaat en de bocht om gaat, kijk je direct in een enorme open ruimte: Soto. Hier ligt in het midden, tussen de eerste en tweede kloof, een kleine lagune.
Het wandelpad loopt vanaf de Gaitanejo Gorge naar beneden via een aantal betonnen trappen, de Escalera de mantequilla, of ook wel de Butter Stairs genoemd. Eenmaal beneden kan je, als je goed kijkt, aan de linkerkant onder de boardwalk de ingang zien liggen van een oude grot. Een plek welke ooit werd gebruikt als schuilplaats door berggeitenjagers. Al moet je wel goed zoeken, want de ingang kan aardig begroeid zijn.
Terwijl je je weg vervolgd kom je een soort van splitsing van het wandelpad tegen, waarbij je zowel links de oude boardwalk kan volgen of een klein ommetje kan maken via de aan je rechterhand gelegen tunnel: de Paso Subterraneo. Welke van de twee je kiest maakt niet uit, want beide paden komen weer uit op hetzelfde punt.
5. Las Palomas Cliff
Zodra je de bocht om loopt over de inmiddels weer tegen de rotswand gelegen boardwalk, laat je Soto achter je en kom je uit bij de tweede kloof: de Las Palomas Cliff (Doves Cliff).
Al wandelende langs het kanaal heb je aan de linkerkant een goed zicht op de aangelegde spoorlijn en zal je regelmatig treinen voorbij zien komen die tussen Málaga en Córdoba rijden.
Een klein stukje verderop zal je oog vallen op een betonnen brug die dwars over het kanaal loopt. Dit is de King’s Bridge (Puente del Rey), vernoemd naar King Alfonso XIII die het pad op 21 mei 1921 gebruikte. De loopbrug is niet speciaal gebouwd voor deze koning, maar werd destijds aangelegd om spullen makkelijker te kunnen laden en lossen tussen de twee spoorwegtunnels.
Vanaf de loopbrug is het vervolgens nog een klein stukje lopen over de houten boardwalk naar de Hoyo Valley.
6. Hoyo Valley
Na de eerste en tweede kloof kom je uit in de Hoyo Valley. Hier waan je je direct in een totaal ander landschap: een enorme groene vallei.
De houten boardwalk maakt vanaf hier vervolgens tijdelijk plaats voor een wandelpad met een harde ondergrond. De plek waar de boardwalk ophoud is tevens een perfecte plek om even uit te rusten en te genieten van het uitzicht op de Hoyo Valley.
Het pad loopt hierna door een dennenbos en strekt zich uit aan de voet van de Almorchón Cliff en langs de Ballesteros Cliff, om je vervolgens naar het laatste gedeelte van de wandeling te brengen.Onderweg zie je de smaragdgroene rivier zich een weg banen door deze verrassend groene vallei en kijk je uit op diverse rotsformaties. Langzaamaan gaat het pad omhoog en zie je voor je een tweetal hoge en dikke betonnen muren opdoemen. Dit zijn de overblijfselen van een oud irrigatiekanaal, welke werd gebruikt om stroom te generen voor het El Chorro Hydroelectric Power Station.
Het wandelpad gaat hier verder door het irrigatiekanaal en zodra je aan het einde bent zie je de laatste kloof al liggen. Al lopende richting de Gaitenes kloof vind je aan je rechterhand nog een met houten planken bedekte ingang. Hierachter ligt een oude diensttunnel en doet na een renovatie nu dienst als schuilplaats voor vleermuizen.
Een klein stukje verder geven een aantal houten trappen en een enorme sluisdeur de start aan van de laatste 800m lange houten boardwalk. De sluisdeur, rechts van de trappen, markeert de ingang van het kanaal en is een soort reservepad welke na een renovatie in 2017 is geopend. Het pad in dit kanaal is echter alleen toegankelijk in het geval de hangende houten boardwalk in de Gaitanes Gorge niet bereikbaar is vanwege bijvoorbeeld aardverschuivingen.
Wanneer dit gebeurt zou je namelijk normaliter de wandeling niet kunnen afmaken en moest men de wandeling volledig sluiten. Door de komst van dit reservepad is dit bij aardverschuivingen niet (altijd) meer nodig en kan je de wandeling gewoon afmaken via dit kanaal, welke uiteindelijk weer uitkomt bij het aan het einde gelegen aquaduct.
7. Gaitanes Gorge
Eenmaal bovenaan de trappen moet je zeker niet vergeten om nog een laatste blik te werpen in de enorme Hoyo vallei. Daarna is het tijd voor het laatste gedeelte van het Koningspad en misschien wel het meest spectaculaire stuk van de wandeling. Het houten wandelpad hangt hier letterlijk tegen de rotswanden aan en je bevind je zeker 100m boven de smaragdgroene rivier die onder je door stroomt.
Op deze laatste 800m van het Koningspad krijg je het beste een beeld van hoe het oude vervallen wandelpad eruit ziet. Deze bevindt zich namelijk een kleine meter onder het nieuwe pad en kan je vrijwel de gehele wandeling goed zien liggen. Als je goed kijkt zie je op de rotswanden hier nog allerhande klimuitrusting uit de muur steken, welke je eraan herinnert dat klimmers hier ooit hun leven riskeerden terwijl ze het nog niet gerenoveerde pad trotseerden.
Vandaag de dag is het echter nog steeds een plek waar je (professionele) klimmers de steile rotswanden kan zien beklimmen. En al ben je geen professionele klimmer, dit laatste gedeelte van de wandeling bevat voor de meeste van ons al genoeg spannende momenten.
De eerste is El Balcón de Cristal, het glazen balkon. Dit uitzichtpunt is voorzien van een glazen vloer en biedt een prachtig uitzicht op de 100 meter diepe kloof onder je. Na het glazen balkon kronkelt de boardwalk verder langs de steile rotswanden van de kloof, die soms wel 250 meter boven je uit torenen. Daarna is het nog een kleine 250 meter lopen en komen langzaamaan het aquaduct en de hangende voetgangersbrug in zicht.
8. Avenue Caminito del Rey
Naast het aquaduct, waar nog steeds water doorheen wordt gepompt, hangt de voetgangersbrug: Puente Colgante. Via deze hoge metalen brug maak je de oversteek naar het laatste gedeelte van de wandeling en tevens het einde van de El Caminito del Rey.
Nadat je de oversteek bij de hangende voetgangersbrug hebt overwonnen, tijdens welke je overigens nog een laatste prachtige uitzicht hebt op de Gaitenes Gorge en de smaragdgroene rivier, begin je aan de 2,1 km lange afdaling richting El Chorro.
Het eerste stuk gaat over een aantal trappen, waarna je uiteindelijk weer voet zet op vaste bodem. Je hebt de El Caminito del Rey volbracht! Daarna is het tijd om je helm in te leveren bij het inleverpunt en kan je rustigaan richting de opstapplaats voor de shuttlebus lopen, om je weer terug te laten brengen naar El Kiosko.
Openingstijden
De El Caminito del Rey is geopend van dinsdag tot en met zondag, mits de weersomstandigheden het toelaten en er geen werkzaamheden plaatsvinden. Op alle maandagen, 24, 25, 31 december en 1 januari is het wandelpad gesloten.
De eerste toegang is om 09.30u en de laatste toegang is tussen 15.00u en 17.00u (afhankelijk van het seizoen). Om de drukte een beetje te verdelen wordt er om de 15-30 minuten een nieuwe groep wandelaars toegelaten.
Per dag zijn er maximaal 1100 toegangskaarten beschikbaar voor de El Caminito del Rey. De wandeling over het Koningspad is erg populair en daarom is het aan te raden om zeker 2-3 maanden van tevoren je tickets te reserveren.
Hierbij dien je een keuze te maken voor een:
dag;
starttijd;
Entrada General (standaard toegang) of een Guided Tour (ESP/ENG);
ticket inclusief of exclusief een enkele reis per shuttlebus.
De prijs voor de tickets is: € 10 per persoon. De toeslag voor een gids is: € 8 per persoon. De toeslag voor de shuttle bus is: € 1,55 per persoon enkele reis.
De tickets voor El Caminito del Rey zijn uitverkocht. Wat nu?
Heb je geen ticket(s) meer kunnen bemachtigen? Dan kan je nog proberen om tussen 08.30-09.00u bij de start van de wandeling te staan.
Houd er rekening mee dat je op de dag zelf mogelijk niet de enige bent die nog een kaartje wil proberen te bemachtigen!
In het geval er mensen niet komen opdagen, dan is er namelijk een kans dat je alsnog een toegangsbewijs voor de El Caminito del Rey kan kopen bij de kassa en de wandeling toch kan maken.
Daarnaast zijn er soms mensen zijn die ter plaatse kaarten te koop aanbieden, omdat bijvoorbeeld vrienden of familie niet meer mee kunnen of willen. Zo had ik zelf het geluk dat er tijdens het wachten voor de kassa een bezoeker kaarten te koop aanbood vanwege het afhaken van familie. Zo kon ik alsnog de wandeling doen. Lucky me!
Leg de verkoper wel uit dat je graag zeker wilt zijn dat de gekochte kaarten echt zijn en laat de verkoper in kwestie even met je meelopen naar de ingang waar de kaarten worden gescand. Als je kaarten zijn gescand en daarmee goedgekeurd, kan je de verkoper netjes betalen. Better safe than sorry!
Is de wandelroute veilig?
De El Caminito del Rey stond bekend als een van de meest gevaarlijke wandelingen ter wereld vanwege de zeer slechte staat van de wandelpaden. Hierbij ontbraken delen van het wandelpad, waren de paden niet voorzien van leuningen en liep je op diverse plekken zonder bescherming boven de metersdiepe kloof.
Hierop werd er in 1992 besloten om het wandelpad compleet te renoveren en voorlopig te sluiten. Maar ondanks de sluiting, hoge boetes en het slopen van het eerste gedeelte van het pad wisten de echte waaghalzen het pad toch nog steeds te vinden. Helaas met een aantal ongelukken (met dodelijke afloop) tot gevolg.
Na een complete renovatie met behulp van helikopters en alpinisten is het wandelpad in april 2016 weer heropenend en weer veilig te bewandelen. Het nieuwe wandelpad bestaat uit zo’n 1,5m brede houten planken en zijn aan de randen voorzien van hekken. Deze zijn precies hoog genoeg om de kloof veilig te bekijken.
Bijzonder om te zien is dat op een aantal plekken het nieuwe wandelpad over het oude wandelpad is gebouwd. Hier kan je duidelijk zien in wat voor staat het oude pad was.
Zodra je aan de wandeling start krijg je een helm en een haarnetje (voor hygiëne). Deze helm dien je ook verplicht de gehele wandeling te dragen.
Heb je een gids nodig?
Je kan de wandeling:
zelf lopen (Entrada General) of
op gezette tijden onder begeleiding van een gids (Guided Tour ESP/ENG).
Wanneer je ervoor kiest om de wandeling met een gids te lopen, dan neemt de gids je samen met maximaal 25 personen mee over hetzelfde wandelpad. Onderweg vertelt de gids je, in zowel Spaans als Engels, alles over de geschiedenis, geografie en de natuur van het gebied.
Heb je een goede conditie nodig?
De paden gaan over een nagenoeg vlak pad en onderweg zijn er een aantal trappen. Een extreem goede conditie is dan ook niet nodig. Wanneer je echter slecht ter been bent, dan kunnen de trappen mogelijk lastig zijn.
De El Caminito del Rey en hoogtevrees
Indien je hoogtevrees hebt kan de wandeling niet prettig zijn.
Zo ligt aan het begin en aan het einde, in zowel de Gaitanejo Gorge als de Gaitanes Gorge, het wandelpadtegen de rotswanden aan en hangt daarmee ook enkele (tientallen) meters boven de kloof.
Vlak voor het einde van de El Caminito del Rey moet je daarnaast een stalen hangende loopbrug tussen twee bergwanden in oversteken en dat kan een pittige oversteek zijn als je hoogtevrees hebt. Je loopt dan over de kloof en de rivier heen, op zo’n 100m hoogte, naar het laatste gedeelte van de wandeling.
Is de wandeling geschikt voor kinderen?
Het Koningspad is niet toegankelijk voor kinderen onder de 8 jaar oud. Bij de start van de wandeling zal er ook om een identiteitsbewijs worden gevraagd.
Verboden mee te nemen
In verband met de veiligheid is het niet toegestaan om selfie sticks, tripods of een paraplu mee te nemen. Dit omdat het wandelpad vrij nauw is (ong. 1,5m breed) en er anders weinig ruimte is voor andere wandelaars om te passeren.
Hoe kom je er?
De El Caminito del Rey is zowel per (huur)auto, per trein als per bus te bereiken.
Per auto
Vanaf
Km
Reistijd
Ardales
9,5 km
19 min
Antequera
48,1 km
42 min
Ronda
57,4 km
55 min
Málaga
61,1 km
55 min
Granada
138 km
101 min
Sevilla
152 km
108 min
Na afloop van de wandeling pak je de shuttlebus terug naar je auto.
Per trein
Aan het einde van de El Caminito del Rey ligt het treinstation van El Chorro en is bereikbaar vanaf diverse steden in Andalusië met Renfe, een Spaanse spoorwegmaatschappij.
Tip: probeer je aankomst per trein in El Chorro zo te plannen dat je niet al te lang hoeft te wachten op de shuttlebus welke je naar de start brengt van de wandeling.
Vanaf Málaga
Málaga Estacion Maria Zambrano – El Chorro: 2 treinen per dag. Reistijd: 42 minuten. El Chorro – Málaga Estacion Maria Zambrano: 3 treinen per dag. Reistijd: 39-47 minuten. Enkele reis: vanaf € 6,05. Retour: vanaf € 9,70.
Vanaf Ronda
Ronda – El Chorro: 1 keer per dag. Reistijd: 72 minuten. El Chorro – Ronda: 1 keer per dag. Reistijd: 68 minuten. Enkele reis: vanaf € 9,50. Retour: vanaf € 15,20.
Vanaf Sevilla
Sevilla Santa Justa – El Chorro: 2 treinen per dag. Reistijd: 112-124 minuten. El Chorro – Sevilla Santa Justa: 1 trein per dag. Reistijd: 126 minuten. Enkele reis: vanaf € 20,10. Retour: vanaf € 32,2o.
Sevilla San Bernardo – El Chorro: 2 treinen per dag. Reistijd: 109-121 minuten. El Chorro – Sevilla San Bernardo: 1 trein per dag. Reistijd: 122 minuten. Enkele reis: vanaf € 18,10. Retour: vanaf € 29,00.
Vanuit Álora, op 14,3 km ten zuiden van El Chorro, rijd bus M-340 vanaf busstop Piscina meerdere keren per dag tussen Álora en El Chorro-Caminito del Rey.
Op zondag vertrekt de bus ook twee keer per dag vanaf het busstation bij het treinstation van Álora van en naar El Chorro-El Caminito del Rey. Het busstation is te vinden op de Calle Estación D, naast de ingang van het treinstation.
Prijs bus: € 1,55 per persoon, per enkele reis. Duur: 25-30 minuten.
Bij de start van de wandeling kan je op diverse punten je auto parkeren. Je kan:
Je auto gratis op diverse plekken langs de kant van de weg parkeren op weg naar restaurant El Kiosko, of;
Ervoor kiezen om je auto op de betaalde parkeerplaats te parkeren. De kosten voor parkeren op de betaalde parkeerplaats zijn erg schappelijk en bedragen € 2 per dag.
Shuttlebus
De El Caminito del Rey is een wandeling van punt a naar punt b en loopt van noord naar zuid. Om weer terug te komen bij het startpunt en bij je auto, rijd er een shuttlebus.
De bus brengt je in 15-20 minuten terug naar de bushalte en tevens startpunt bij restaurant El Kiosko en vertrekt elk half uur tussen 09.00-09.30u en 19.30-20.00u (de tijden kunnen per dag en opstappunt verschillen).
Een busticket kost €1,55 per enkele reis en kan je extra toevoegen tijdens het boeken van je toegangsbewijs voor de El Caminito del Rey. Aan het einde van de wandeling vind je de bushalte aan de linkerkant van de weg, tussen het station van El Chorro en restaurant Garganta.
Terug wandelen naar El Kiosko is niet aan te raden. Dit aangezien de weg erg smal is en daarom niet erg veilig om langs de kant van de weg te lopen.
Heb je een Málaga City Transport Company buspas voor het maken van meerdere reizen? Dan ontvang je korting op de shuttlebus en betaal je slechts €0,93 per persoon, per enkele reis.
Tijdens de wandeling zelf zijn er geen voorzieningen zoals toiletten, afvalbakken of punten waar je iets te eten of drinken kan kopen. De laatste toiletten vind je bij restaurant El Kiosko of vlak voor het ticketoffice bij de start van de wandeling aan de noordkant.
Neem voor de zekerheid ook papieren zakdoekjes en desinfecterende handgel mee. Want zeker bij grote drukte willen toiletpapier en zeep om je handen te wassen nog wel eens op zijn bij de toiletten bij de ingang.
En neem je afval onderweg mee. Leave nothing but footprints!
Visitor centre
Op dit moment wordt tevens de laatste hand gelegd aan een nieuw visitor centre. Hier kunnen bezoekers na de opening terecht voor vragen en informatie betreft het gebied en de wandeling. Daarnaast worden er een café, souvenirwinkel en 200 parkeerplaatsen bij het nieuwe bezoekerscentrum gerealiseerd. De datum van de opening is nog niet bekend.
Vluchten Málaga
Voor een bezoek aan de El Caminito del Rey kan je het beste vliegen op Málaga. Aeropuerto de Málaga-Costa del Sol ligt op 64km en ongeveer 56 minuten rijden van El Caminito del Rey.
Er zijn diverse luchtvaartmaatschappijen welke op Málaga vliegen, zoals bijvoorbeeld Vueling.
Via Skyscanner of Tix kan je eenvoudig de beschikbaarheid en tarieven bekijken op jouw gewenste reisdata.
Autohuur Spanje
De El Caminito del Rey is goed te bereiken per huurauto en boek je eenvoudig via bijvoorbeeld Rentalcars.com of Sunny Cars.
Accommodaties nabij de El Caminito del Rey
Overnachten kan je doen in Ardales (18 min rijden) of bij El Chorro (17 min rijden). Leuke plekken om te verblijven zijn: