Met 16 wandelingen in Bako National Park hoef je je niet te vervelen en kan je op een leuke manier dit kleinste en oudste nationale park van Sarawak op Borneo in Maleisië ontdekken.
In het gebied van slechts 27km² groot bevinden zich 7 verschillende ecosystemen en vind je er allerhande wildlife zoals wilde zwijnen, slangen en apen. Het park is tevens een van de beste plekken om de proboscis monkey te spotten. Vanwege zijn grote neus ook wel de neusaap of Dutch Monkey genoemd.
Staat een bezoek aan Bako National Park op de planning tijdens jouw rondreis over Borneo en ben je benieuwd welke wandelingen je er kan maken? Lees dan snel verder.
Waar vind je Bako National Park?
Bako National Park is gelegen op Borneo in Maleisië, op 20km ten noorden van Kuching, in de deelstaat Sarawak.
Boek hier je vlucht naar Kuching
Beste tijd voor je bezoek
Bako National Park is alleen per boot te bereiken. Je bezoek kan je dan ook het beste plannen op een enigszins droge dag tussen de maanden maart en oktober.
De overige maanden heb je vanwege het regenseizoen meer kans op slecht weer en is de zee vaak ruw. Het is dan voor de boten veelal niet of nauwelijks mogelijk om het park te bereiken of ze kunnen niet aanmeren bij het hoofdkwartier.
Kaart van de wandelingen
In Bako National Park zijn er in totaal 16 wandelpaden te vinden. Alle wandelingen staan goed aangegeven met gekleurde markeringen en zijn erg divers: van makkelijk tot zwaar en van kort tot lang.
Er zijn tevens een aantal wandelingen die je in combinatie met een ander wandelpad kan maken en wandelingen van enkele kilometers waar je je dag mee kunt vullen. Zo is er voor ieder wat wils!
Zo vind je bij het hoofdkwartier een informatiebord met een overzicht van alle wandelingen en kan je daar de onderstaande kaart ophalen voor onderweg.
De 16 wandelingen van Bako National Park
Hieronder vind je een beschrijving van alle 16 wandelingen die je kan maken. Alle weergegeven afstanden en tijden zijn enkele reis vanaf het hoofdkwartier:
1. Tanjung Sapi
Afstand: 700m
Duur: 30 minuten
Kleur route: rood/wit
Tanjung Sapi is de kortste wandeling van het park, maar zeker niet minder zwaar. Na een korte, maar steile wandeling door klifvegetatie word je getrakteerd op een prachtig uitzicht op Telok Assam, de Zuid-Chinese Zee en Santubong.
2. Teluk Delima
Afstand: 1km
Duur: 45 minuten
Kleur route: wit/blauw
Teluk Delima is een van de populairste wandelingen in het park. Je loopt namelijk door het leefgebied van de proboscis monkey en is daarmee een van de beste wandelingen voor het spotten van deze bijzondere neusaap (ook wel de Dutch Monkey genoemd). Hoor je geluiden, vergeet dan zeker niet te stoppen en speur zo stil mogelijk de bomen af om te zien of je de neusapen kunt spotten.
3. Telok Paku
Afstand: 800m
Duur: 1 uur
Kleur route: wit
Deze wandeling gaat via een klifbos naar een klein afgelegen strand en is tevens de wandelroute waar in de vroege ochtend of late namiddag regelmatig neusapen worden gezien. Bij het horen van geluiden uit de bomen, stop dan zeker even en wees zo stil mogelijk. Wie weet zie je een stel neusapen zitten in de bomen!
4. Ulu Assam
Afstand: 700m
Duur: 1 uur en 15 minuten
Kleur route: rood/blauw
Het eerste deel van de wandeling loop je langs moerasbossen en een vlak stuk waar af en toe neusapen te zien zijn. Eenmaal aangekomen bij het bord ‘Beware of the Bess’ begint de work-out pas echt en loopt het pad steil omhoog. De wortels van de bomen zijn zeker geen overbodige luxe en zal je regelmatig nodig hebben om je aan vast te houden, zodat je je evenwicht wat beter kan bewaren. Na deze pittige klim word je boven getrakteerd op een prachtig uitzicht op de kustlijn van Bako National Park.
5. Telok Pandan Besar
Afstand: 1.9km
Duur: 1 uur
Kleur route: geel
Wanneer je ervoor kiest om de Telok Pandan Kecil route te wandelen kan je ervoor kiezen om ook de Telok Pandan Besar mee te pakken. Vanaf de Telok Pandan Kecil is het namelijk maar 5-10 minuten lopen naar de klif welke zich aan het einde van het wandelpad bevindt. Hier kan je even uitrusten op een bankje, terwijl je geniet van het mooie uitzicht over de baai die onder je ligt.
6. Telok Pandan Kecil
Afstand: 2.6km
Duur: 1 uur en 30 minuten
Kleur route: geel
Wil je een van de mooiste wandelingen van Bako National Park maken? Ga dan voor de Telok Pandan Kecil.
Deze wandeling kan je starten vanaf het hoofdkwartier of je kan je door een schipper laten afzetten op het strand. Wanneer je start vanaf het strand, begin je je wandeling met een klim van een minuut of 10. Het eerste deel bestaat uit traptreden, maar daarna gaat het over in een steile helling vol met boomstronken. Ben je gestart vanaf het hoofdkwartier? Dan zal je hier moeten afdalen, dus wees voorzichtig.
Zodra je de klim erop hebt zitten en bent aangekomen bij de top van de klif, heb je vanaf hier een prachtig uitzicht op het strand waar je net met de boot bent aan gekomen. Vanaf hier loopt het wandelpad naar het hoofdkwartier door het bos en over een zandpad. Onderweg heb je nog de mogelijkheid om de Telok Pandan Besar mee te pakken, waar je aan het einde uitkijkt op de ondergelegen baai.
Heb je nog tijd over? Dan zijn er nog diverse andere langere wandelpaden die je kan ontdekken.
7. Tajor
Afstand: 3.5km
Duur: 2 uur en 30 minuten
Kleur route: wit/rood
Tijdens de Tajor wandeling loop je via struikgewas en padang vegetatie naar een klein strand. Al bereik je het strand niet zomaar. Eerst staat je nog een steile klim te wachten.
Onderweg kom je ook nog langs de kleine Tajor-waterval: de ideale plek om even uit te rusten en af te koelen. Vanaf het hoofdkwartier is het zo’n 2,5 uur lopen naar de waterval, welke je het beste kan bezoeken na zware regenval. Dan is hij namelijk op zijn mooist.
Het wandelpad geeft weinig beschutting tegen de brandende zon, dus vergeet zeker niet om je goed in te smeren met zonnebrandcrème en draag eventueel een hoed of een pet.
8. Serait
Afstand: 2.2km
Duur: 1 uur en 30 minuten
Kleur route: geel/wit
Het Serait wandelpad gaat langs de grootste bomen van het regenwoud naar de grens van het park. Echter wordt het pad vanwege zijn afgelegen ligging nauwelijks gebruikt.
9. Tanjung Rhu
Afstand: 4.2km
Duur: 2 uur en 30 minuten
Kleur route: geel/rood
De Tanjung Rhu is een wandelpad welke je kan doen als je de Tajor route loopt. Zoals de naam van de wandeling al zegt, loop je naar Rhu.
Vanaf de splitsing op de Tajor route loop je in ongeveer 45 minuten enkele reis langs een open stuk land naar dit rotsachtige schiereiland en een kleine landtong. Een plek waar je diverse rotsformaties en rotspoelen kan zien.
10. Ulu Serait
Afstand: 4.8km
Duur: 3 uur
Kleur route: geel/blauw
Het Ulu Serait wandelpad ligt wat dieper in het park en start vanaf de kruising met de Lintang route. Na ongeveer 1,5 uur gelopen te hebben langs struikgewas, padang vegetatie en moerasbos kom je nog langs de basis van Bukit Gondol: het hoogste punt van Bako op 2660 meter.
11. Lintang
Afstand: 5.8km
Duur: 3 uur en 30 minuten
Kleur route: rood
De Lintang route is niet alleen een van de populairste wandelingen van het park, maar ook de enige wandelroute waarbij je een rondje loopt. Tijdens de wandeling kom je alle vegetatietypes welke in het park te vinden zijn tegen en heb je tussen Ulu Assam en Serait zelfs de beste kans om nog een neusaap te zien.
Heb je nog energie over? Maak dan nog een kleine omweg naar het Bukit Tambi uitzichtpunt.
12. Telok Sibur
Afstand: 5.5km
Duur: 3 uur en 30 minuten
Kleur route: zwart/rood
Het langste strand van Bako vind je aan het einde van het Telok Sibur wandelpad, een dagwandeling van zo’n 3,5 uur.
Om het Sibur wandelpad te bereiken, volg je eerst het Tajor pad en passeer je de Tajor waterval. Daarna is het nog zo’n 45 minuten lopen alvorens je bij een splitsing komt: de start van het Sibur pad.
Vanaf de splitsing is het nog een pittige wandeling naar het strand. Eerst staat je een 45 minuten lange zeer steile afdaling te wachten, wandel je een stuk door de mangrove en moet je vervolgens nog een rivier oversteken. Maar dan word je inspanning wel beloond en sta je op het langste strand van Bako National Park.
13. Bukit Keruing
Afstand: 5.5km
Duur: 3 uur en 30 minuten
Kleur route: blauw
Vanaf de Tajor waterval is het zo’n 1,5 uur lopen naar Paya Jelutong. Het wandelpad brengt je langs de hellingen van Bukit Keruing, welke tevens het tweede hoogste punt is van Bako National Park. En is gelegen tussen de Tajor route en Bukit Gondol, waarbij je tevens langs de hoogste bomen van het park loopt
14. Paya Jelutong
Afstand: 5.7km
Duur: 3 uur en 30 minuten
Kleur route: blauw/wit
Het Paya Jelutong pad is vernoemd naar de Jelutong, een boom die veel voorkomt in het gebied en waarvan het naaldhout wordt gebruikt om potloden mee te maken. Het wandelpad is de kortste weg als je Bukit Gondol niet wil beklimmen en brengt je langs een zoet water moerasbos.
15. Telok Limau
Afstand: 13km
Duur: 8 uur
Kleur route: blauw/rood
De Telok Limau is het langste wandelpad van Bako National Park en loopt van het hoofdkwartier naar het kleine strand van Telok Limau.
Onderweg loop je door regenwoud, langs struikgewas en moerasbos, passeer je kleine beekjes en beklim je verschillende heuvels, van waar je uit kan kijken op het schiereiland Muara Tebas.
Vanwege de lengte van de wandeling kan je ervoor kiezen om te kamperen op Telok Limau, zodat je de lange afstand kan onderbreken en rustigaan de volgende dag terug kan lopen. Of regel op voorhand op het hoofdkwartier dat je per boot wordt opgehaald.
16. Telok Kruin
Afstand: 12.8km
Duur: 8 uur en 30 minuten
Kleur route: zwart/blauw
Het Telok Kruin pad wordt nauwelijks gebruikt, want het ligt namelijk helemaal aan de andere kant van het park.
Je vind de afslag naar het Telok Kruin pad op ongeveer tweederde van het Telok Limau pad. Hierbij loop je het eerste gedeelte van de Telok Limau zo’n 15-20 minuten door het bos en is het daarna nog 25 minuten lopen naar de kruising waar je kan afslaan naar Telok Kruin.
Zodra je bij de afslag bent aangekomen start de afdaling naar een gebied waar vooral veel struikgewas te vinden is. Bijzonder aan dit gedeelte van de wandeling is dat je vleesetende bekerplanten kan tegenkomen.
Onderweg kan je nog een viertal kortere wandelingen maken waarbij je naar een kleine rotspoel kan lopen en/of naar een aantal uitzichtpunten: Bukit Keruin, Muara Tebas, Tanjung Keruin en Tanjung Po.
Wees vooral het laatste gedeelte van de wandeling voorzichtig! De afdaling naar het mangrovebos is namelijk erg steil. Eenmaal beneden aangekomen loop je dwars door de mangroves naar je eindbestemming: een van de beste en tevens verlaten stranden van Bako National Park.
De populairste wandelingen
Met 16 wandelingen in Bako National Park zal je keuzes moeten maken in welke je wil ondernemen. Zeker wanneer je besluit om een dagtocht te maken. Een tweetal goede keuzes, welke het meest populair zijn als je 1 dag een bezoek brengt aan Bako, zijn:
Teluk Delima en Teluk Paku
Wil je graag de neusaap zien? Dan is de kans dat je er een ziet het grootst op deze wandelpaden.
Teluk Pandan Kecil
Deze is goed te combineren met Telok Pandan Besar
De Teluk Pandan Kecil en de Telok Pandan Besar zijn toch wel de populairste wandelingen van Bako National Park. Je kan het beste starten op het strand van Pandan Kecil. Zodra je eenmaal met de boot bent afgezet, kan je in je eigen tempo terug lopen naar het hoofdkwartier.
Wanneer je ervoor kiest om te starten bij het hoofdkwartier, ben je afhankelijk van een boot die je op een specifieke tijd komt ophalen en moet je het laatste gedeelte van de wandeling nog afdalen langs een steile helling.
Nightwalk
Indien je blijft overnachten in het park heb je de unieke mogelijkheid om een avondwandeling (nightwalk) te maken.
Na zonsondergang ga je, voorzien van een zak- en/of hoofdlamp, samen met een gids het donkere regenwoud in om te zoeken naar allerhande dieren die alleen ’s nachts actief zijn. Je kan hierbij denken aan vuurvliegjes, verschillende kikkers, cicades en spinnen.
Wil je een avondwandeling maken? Boek deze dan op voorhand bij het hoofdkwartier.
Kosten: MYR 10 / € 2 per persoon.
Elke dag om 20.00u. Duur: 1,5-2 uur
Tip: wanneer het regent of heeft geregend in het park, kan je last hebben van bloedzuigers. Kies daarom tijdens je bezoek voor dichte schoenen, een lange broek en trek hoge sokken (over je broek) aan. Er zijn tevens speciale sokken te koop tegen bloedzuigers. Controleer tijdens je wandeling(en) jezelf en/of je reisgenoten ook regelmatig.
Waar starten de wandelingen?
De meeste wandelingen starten en eindigen bij het hoofdkwartier, welke op 20 minuten varen ligt vanaf Bako Bazaar: de plek waar alle boten naar Bako National Park vertrekken.
Echter zijn er tevens een aantal wandelpaden welke starten/eindigen bij een van de stranden: Telok Paku, Telok Pandan Kecil, Tajor, Telok Sibur, Telok Limau en Telok Kruin.
Boten Bako National Park
Wanneer je kiest voor een van deze wandelingen, dan kan je je het beste met een boot laten afzetten op het desbetreffende strand. Zo kan je rustig terug lopen naar het hoofdkwartier en hoef je niet op een afgesproken tijd een boot te halen (behalve de boot tussen 15.00-16.00u naar Bako Bazaar als je 1 dag in Bako bent).
Start je vanaf het hoofdkwartier, dan moet je namelijk een bepaalde tijd afspreken dat de schipper je weer ophaalt op het strand. Ben je niet op tijd op de plek waar de boot je ophaalt? Dan is de kans groot dat de schipper door zal varen en zal je moeten wachten op de volgende boot.
De boot naar de stranden dien je te boeken bij het hoofdkwartier. De kosten hangen af van het strand waar je afgezet wil worden, met hoeveel personen je de boot deelt en of het om een enkele reis of een retour gaat. Hieronder vind je een overzicht van de prijzen:
Na je aankomst in het park raad ik je sowieso aan om eerst even langs het hoofdkwartier te gaan. Niet alleen om na te vragen welke wandelpaden er die dag open zijn en voor jou geschikt zijn qua zwaarte en lengte, maar ook om je verplicht te registreren voor je eigen veiligheid.
Zo weet men wie er in het park zijn, welke wandeling(en) je maakt en met hoeveel personen, alsmede hoe laat je bent vertrokken. Vergeet je na terugkomst bij het hoofdkwartier niet af te melden!
Hoe lang heb je nodig voor je bezoek?
Zelf koos ik ervoor om Bako National Park 1 dag te bezoeken en voor mij was dit voldoende. De meest populaire wandelingen kan je namelijk prima in 1 dag doen. Zorg dan echter wel dat je zo vroeg mogelijk in het park bent. Dit zodat je tussen 15.00-16.00u nog de laatste boot kan halen, terug naar Bako Bazaar.
Uiteraard is het erg persoonlijk hoe lang je nodig hebt. Maar er zijn in ieder geval genoeg wandelpaden om je meerdere dagen te vermaken. Al zal je dan wel in het park zelf moeten blijven overnachten.
Heb je een gids nodig?
De wandelingen zijn prima op eigen gelegenheid te doen, dus een gids is mijns inziens niet nodig. Maar wanneer je meer wilt weten over de natuur en de dieren die er leven of misschien wil je liever het park niet alleen bezoeken, dan kan het inhuren van een gids zeker leuk zijn. Voor de kosten hoef je het niet te laten.
Zo betaal je per groep voor een uur zo rond de MYR 35 / € 7,50 en voor een gehele dag zo tussen de MYR 80-120 / € 16,50-25. Wil je het natuurpark met een gids verkennen? Dan dien je bij Bako Bazaar, alvorens je de boot pakt, hier wel al een gids te boeken.
Waar kan je overnachten?
In Kuching
De meeste reizigers maken een dagtocht naar Bako National Park vanuit Kuching en verblijven dan ook daar. In Kuching zijn er vele mogelijkheden om te overnachten: van een hostel tot een luxe zeer betaalbaar hotel.
Wil je wat meer low-budget in Kuching overnachten? Dan zijn de Check In Lodge en het Tune Hotel Waterfront Kuching zeker goede opties. Of ben je op zoek naar wat meer (zeker betaalbare) luxe, dan zijn The Waterfront Hotel Kuching of het Grand Margherita heerlijke hotels om te verblijven.
In Bako National Park
Kies je ervoor om een meerdaags bezoek te brengen aan Bako National Park? Dan is het handig om in het park zelf te blijven slapen en dit tevens op voorhand te boeken. Zo kan je er kamperen op de camping op een van de 50 kampeerplekken of verblijven in het hostel of in een van de verschillende lodges.
TIP: ga je voor de lodge? Kies dan voor Forest Lodge type 5 met de nieuwste kamers! Geef dit duidelijk als voorkeur aan tijdens je boeking.
De kosten variëren van MYR 5 / € 1 per persoon, per nacht voor een plek op de camping of MYR 15 / € 3 per bed, per nacht voor een bed in het hostel tot MYR 150 per kamer, per nacht in een van de lodges.
Afhankelijk van de gekozen accommodatie heb je een gedeelde badkamer en toilet of een eigen badkamer en toilet, alsmede een ventilator of airconditioning voor de nodige verkoeling.
En vergeet bij een verblijf op de camping niet om je eigen kampeerspullen mee te nemen en je eigen handdoeken en beddengoed in het hostel.
Boek hier je verblijf in Bako National Park
De betaling dient voordat je aankomt te zijn voldaan en kan online worden gedaan met VISA, Mastercard of per bankoverschrijving via bepaalde banken.
Om in te kunnen checken bij een van de bovenstaande accommodaties in Bako National Park heb je naast de uitgeprinte bevestiging tevens de factuur nodig.
Check-in is mogelijk vanaf 14.00u en de check-out is om 11.00u.
TTX – Toeristentax
Alle buitenlandse reizigers dienen per 1 september 2017 toeristentax te betalen, de TTX. Deze toeslag is MYR 10 / € 2 per kamer per nacht en dien je te voldoen op het moment dat je in- of uitcheckt. Ben je inwoner van Maleisië? Dan hoef je de toeslag niet te betalen.
Check voor meer praktische informatie over Bako National Park het artikel “Bako National Park: ontdek Sarawak’s oudste natuurpark“.
Alle hierboven vermelde tijden en prijzen zijn onder voorbehoud van wijzigingen.